Tizi-n-Tichka en Tizi-n-Test

Vanuit Marrakech kun je de enorme bergketens van de hoge Atlas al zien. In de winter, zoals nu, ligt er sneeuw. Ze zijn niet veel lager dan de Alpen en hebben meer dan de helft van het jaar sneeuw. De Jbel Toubkal is 4.167 meter hoog en de Jbel Sirouna erachter 2.773 meter. Slechts op een deel kan er geskied worden. Er zijn daar volgens horen zeggen vijf skiliften en ongeveer twintig pistes.

We besluiten de mooiste Tizi’s (bergpassen) te gaan berijden en maken een rondje Hoge Atlas door een gebied waar we nog niet zijn geweest.

Tizi-n-Tichka

Als we vertrekken uit Marrakesh zien we de hoge besneeuwde bergen al liggen in de verte het is indrukwekkend groots. We rijden de vallei in en kruipen steeds dichter tegen de bergen aan. Langzaamaan komen ze dichtbij. Onderweg passeren we nog enkele vliegstekken, maar de wind staat fout en er wordt niet gevlogen dus rijden we direct door naar grote hoogten. Je rijdt op smalle weggetjes waar je elkaar soms nauwelijks kan passeren. Zeker als het twee vrachtwagens zijn. De regels van de bergen gaan hier ook op, dalend verkeer heeft voorrang. De Tizi-n-Tichka passeren we op 2.260 meter met uitzicht op de Jbel Toubkal er ligt sneeuw. Een paar weken geleden was de pas nog afgesloten vanwege hevige sneeuwval. Waar aan de Marrakesh zijde de bergen nog enigszins groen zijn, zijn de bergen aan de andere kant zonder neerslag. Het land achter beide bergen is woestijn. Dit gebied biedt qua landschap en bevolking meer dan andere delen van Marokko.

Schitterende gekleurde mineralen

Bij bijna iedere passage springt er een lokale handelaar enthousiast (of wanhopig?) bijna voor onze truck, hevig zwaaiend met twee helften van een namaak geode. De eerste keer kijk je verbaasd en verschrikt op. Wat is er loos? Dan zie je de twee helften van een geode en al snel weet je dat kan niet echt zijn. Knal roze, blauw, groen en andere kleuren. De vervalsingen zijn duidelijk te herkennen. In ieder geval geldt dit voor mineralen. Niet alleen mineralen, maar ook fossielen worden vervalst. De mensen zijn creatief in het vinden van economisch bestaansrecht. Sommigen handelaren zien dat wij niet zullen kopen en blijven berustend in de berm zitten, hopend op betere ‘liefhebbers’. Iedere reiziger is in hun ogen rijk. Want in hun perceptie moet je rijk zijn om een vakantie te kunnen veroorloven. Je kunt in Marokko ook mooie mineralen kopen voor relatief weinig geld. Je moet wel enigszins een kenner zijn om de goede stukken eruit te pakken. De mensen nemen soms grote risico’s om de mooie stukken te delven. Dat is hard werken onder beroerde omstandigheden en tegen een minimale vergoeding. Mijn eigen ervaring is dat de mensen in de regel aardig een vriendelijk zijn als je ook respect voor hun toont. De diverse verkooptrucs van de lokalen kun je het beste bekijken met humor en begrip voor hun situatie.

Jaaa weer in de woestijn

Aan de andere kant van de besneeuwde pas ligt de woestijn. We overnachten de eerste nacht in de kale droge vlakten van de rode woestijn uitkijkend op de besneeuwde bergen. Het is oorverdovende stilte en ’s nachts koud, daar waar de zon overdag ongenaakbaar heerst. Op veel plaatsen in Marokko wijken rotsmassieven en door wind gegeselde steenvlakten voor rivieren. Soms ondergronds, soms door verborgen diepe valleien. Waar wij nu zijn is het ongenaakbare deel, hier staan de rivierbeddingen droog. Waarschijnlijk dat hier in het regenseizoen vanaf maart wel wat water voorbij komt, maar heel veel zal het niet zijn als we kijken naar de verdroogde minimale vegetatie. Er is in de wijde omtrek ook geen herder te zien en dat zegt veel. We zijn hier van gaan houden, de leegte. Niemand te zien in kilometers afstand, zalige stilte, warmte overdag en koude nachten, heerlijk.

De tweede nacht staan we in een redelijk groene vallei met Argan bomen en bollen met bloemen. Dat het Argan bomen zijn ontdekken we als er een herder langzaam dicht bij komt met zijn groep geiten. Ze kunnen het niet laten om in de bomen te klimmen en de blaadjes te eten. Bijzonder geestig om te zien. Hoe ze tot heel hoog in de bomen klimmen.

Laat ze niet schrikken zegt hij anders vallen ze.

Tizi-n-Test

De weg naar de bergpas Tizi-n-Test is nog indrukwekkender. Eerst rijden we door een enorm grote groene vallei met meerdere rivieren en aan beide zijden bergketens, om dan de droge bruine bergen in te duiken. Geleidelijk aan worden de tweebaanswegen weggetjes. De weggetjes worden steeds smaller. De wegbedekking brokkelt aan de randen steeds meer af. De rotsen hangen soms gevaarlijk diep over de weg. De weg lijkt niet op te houden. Weer een draai naar rechts, weer een draai naar links. Het uitzicht is fenomenaal. Op de foto zie je een deel van de route die we rijden. Elke passage is een uitdaging. Bijna bovenaan ligt de vliegstek n-Test. Het is een spannende startplek in de woeste bergen. Het is verrassend direct weer groen als we over de berg naar de andere zijde rijden. Aan de lijzijde ligt er ook weer flink wat sneeuw. We dalen af in een uitgestrekte groene vallei met in het midden een glimmende smalle rivier.